ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ: Τα γαϊδούρια στο Βαλτινό

Το γαϊδουράκι, το βολικό αυτό και συμπαθές τετράποδο, που μέχρι πριν λίγες δεκαετίες δεν έλειπε από κανένα αγροτικό σπίτι, έχει πια εξαφανιστεί από το Βαλτινό, αλλά και από τα περισσότερα χωριά της Ελλάδας.

Από την στιγμή που έπαψε να είναι χρήσιμο η τύχη του ήταν προδιαγραμμένη. Ο πληθυσμός τους μειώθηκε δραματικά.

Έμειναν όμως διάφορες φωτογραφίες να θυμίζουν την ζωή κοντά στη φύση και την επαφή του ανθρώπου με αυτό το συμπαθέστατο ζώο, το γαϊδουράκι.

Και η ειρωνεία είναι η εξής: όσο λιγοστεύουν τα συμπαθητικά γαϊδουράκια από την ελληνική ύπαιθρο, άλλο τόσο πληθαίνουν τα αντιπαθή και αγενή “γαϊδούρια” στις κοινωνίες των ανθρώπων.

Και αυτή είναι η μεγαλύτερη αδικία τελικά. Φορτώσαμε την “γαϊδουριά”, μια καθαρά δηλαδή ανθρώπινη συμπεριφορά που δηλώνει συνδυασμό αγένειας και αχαριστίας, σε ένα τόσο συμπαθητικό και άκακο τετράποδο.

Μεγάλη “γαϊδουριά” φίλοι μου…

O γάιδαρος ή όνος ή γαϊδούρι, είναι θηλαστικό ζώο που ανήκει στην τάξη των περιττοδάκτυλων θηλαστικών ζώων. Η επιστημονική του ονομασία είναι Equus asinus, είναι δηλαδή ένα είδος του γένους «άλογο» (Equus).

Πρόκειται για ζώο που φημίζεται για την παροιμιώδη υπομονή του. Αποτελεί επίσης σύμβολο ταπεινότητας, κάτι που υποδηλώνεται και στην Καινή Διαθήκη, με την είσοδο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα «επί πώλου όνου».

Πάνω στο γαϊδουράκι, λοιπόν, εισήλθε ο Ιησούς στην Ιερή Πόλη, ενώ ο λαός τον υποδέχθηκε όπως όριζε το εθιμοτυπικό της υποδοχής βασιλέων. Έστρωσαν κλαδιά βάγιας και φοινίκων στους δρόμους από όπου περνούσε ο Χριστός με το γαϊδουράκι του.

Εκτός από την εκκλησιαστική εικονογραφία της Κυριακής των Βαϊων, το γαϊδούρι θα το συναντήσουμε στην ποίηση, όπως “η μπαλάντα του κυρ Μένιου” του Κ. Βάρναλη, σε ιστορικά ανέκδοτα (“περί όνου σκιάς”), στις παροιμίες, στις παροιμιώδεις εκφράσεις (“είπε ο γάιδαρος τον πετεινό κεφάλα”) ή (“δυο γάιδαροι μαλώνανε σε ξένο αχυρώνα”) ή (“γαϊδουρινό πείσμα”), στα παλιά παιδικά τραγουδάκια (“ήταν ένας γάιδαρος με μεγάλα αυτιά”), στα παραμύθια αλλά και γενικότερα σε όλες τις τέχνες.

Εμείς εδώ απλώς, περιοριζόμαστε σε μια έκθεση φωτογραφιών, από αλλοτινές εικόνες ανθρώπων του Βαλτινού, και της γύρω περιοχής με πρωταγωνιστή το συμπαθέστατο αυτό ζώο.